آرام محمدی

آسوی روژهلات/ امروز دوشنبه برابر با ١٢ ژوئن/ ٢٢ خرداد ١٤٠٢ شمسی، مصادف با روز جهانی مبارزه با کار کودکان است. روزی که پیماننامەی آن در سال ١٩٨٦ در مجمع عمومی سازمان ملل به منظور آگاه گری و ممانعت از کار اجباری کودکان نامگذاری شد.

بر اساس ماده ٣٢ این پیمان نامه، دولت های عضو متعهد شدند که با هرگونه سوء استفاده از بهره کشی اقتصادی از کودکان مقابله کرده و زمینه های رشد ذهنی، جسمی، روانی و اجتماعی کودکان را فراهم کنند.

این روز از منظر بسیاری از کشورهای جهان و سازمان های بین المللی به عنوان، فعالیتی استثماری تلقی می شود. ایران نیز سال ١٣٧٠ پیمان جهانی حقوق کودک را امضاء کرد و اسفند سال ١٣٧٣ مفاد این پیمان را به تصویب مجلس شورای اسلامی رساند.

اما این موضوع در ایران تحت حاکمیت رژیم جمهوری اسلامی اهمیتی دوچندان دارد و این امر سالیان متمادی است که به عنوان یکی از بزرگترین معظلات موجود در سطح وسیع اجتماعی مطرح شده، اما و متاسفانه تا کنون نه دولت و نه مجلس هیچ اقدام جدی و فراگیری را در راستای خروج کودکان کار از زیر یوغ استثمار انجام ندادەاند و برنامه ریزی مدون، کلان و موثری در دستور کار ندارند.

از همین رو، نبود آمار دقیقی از کودکان کار در ایران آنها را با مشکلات عدیده تری مبنی بر سوء استفاده ابزاری خود نهادهای دولتی و حکومتی، کارفرمایان و صاحبان سرمایه و مالکان کارگاهها و حتی اقوام و خانواده ها مواجه کرده. در این میان آسیب های جدی و بیشتری متوجه دخترانی که به عنوان کودکان کار فعالیت دارند، می شود.

کنشگران مدنی و اقتصادی بر این باورند که، از برجسته ترین موارد بوجود آمدن بستر کار کودکان در ایران؛ بی کفایتی دولت و مجلس، خلاء مدیریتی و فقدان قانونی در راستای حمایت از کودکان، فقر اقتصادی، بضاعت مالی و ناتوانی خانواده ها در تامین مخارج و هزینه ها، ناامن بودن محله های حاشیه نشین بویژه در کلانشهرها و عدم نظارت سازمان های دولتی و وابسته بر نهادهای اجتماعی و غیره است.

قطع به یقین گفتنی ها در مورد بی کفایتی ارگان های حکومتی در خصوص کودکان کار بیشمار است و در نهایت می توان نتیجه گرفت که از راس هرم تا پائین، تنها صورت مسئله را پاک می کنند و سازمان های عریض و طویل مربوطه، هیچ برنامه و سیاست گذاری ندارند و وجود کودکان کار تنها حاصل سیاست نادرست، عدم تخصص، سوء مدیریت و ساده انگاشتن این موضوع است.

بار دیده شده‌‌ 135